Osoba koja želi da se bavi rekreativnim ronjenjem obavezna je da završi obuku za rekreativno ronjenje. Program obuke sastoji se iz teorijskog dijela i časova “podvodnih vještina”. Teorijski dio čine predavanja koje sprovodi instruktor. Časove “podvodnih vještina” može voditi i asistent instruktora, ali uz obavezan nadzor samog instruktora.
Današnje škole nude polaznicima mnogo različitih kurseva, jedan od njih je početnički kurs “Ronilac otvorenih voda” (open water diver). Po završenoj obuci u kontrolisanim uslovima u bazenu, polaznik je spreman za zaron u moru ili jezeru. Broj zarona zavisi od ronilačke škole u kojoj se polaznik obučava. Sve ronilačke škole na sličan ili isti način sprovode obuku za rekreativno ronjenje.
Nakon završene obuke svakom polazniku se izdaje ronilačka kartica – brevet i logbook (ronilačka knjižica u koju se upisuju zaroni, napredovanja na više kategorije i medicinski pregledi), koji mu omogućavaju da se pridruži nekom od ronilačkih centara i roni bilo gdje u svijetu. Ronilačka kartica je certifikat o nivou obučenosti rekreativnog ronjenja sa određenom kategorijom i prihvata se u svim ronilačkim centrima u zavisnosti od interno propisanih uslova i kriterijuma.
Kada polaznik dobije zvanje “Ronilac otvorenih voda” i bude imao dovoljan broj zarona, može napredovati ka višim kategorijama, a naredni je “Napredni ronioc otvorenih voda” (advanced open water diver) . U okviru tog kursa i sve u zavisnosti od interesovanja, ronioci sa nekim početnim iskustvom se opredeljuju za neke od specijalističkih kurseva koji ulaze u sastav naprednog kursa.
Neki od tih specijalističkih kurseva su slijedeći: noćno ronjenje, navigacija, ronilac olupina, dubinsko ronjenje, ronilac spasilac. Kada ronilac završi sa teoretskim dijelom i sa specijalističkim kursevima i ronjenjima u okviru naprednog kursa, dobija certifikat i znanje “Napredni ronioc otvorenih voda”. Nakon tog kursa i mnogo ronjenja i iskustva koje se stiče tokom godina bavljenja ronjenjem, ronioci se mogu opredijeliti za prvu profesionalnu kategoriju “Voditelj ronjenja”, gdje se obučavaju da kao profesionalci. Voditelji ronjenja mogu raditi u ronilačkim centrima širom svijeta i “voditi” ronjenje zajedno sa instruktorom, tj. učestvovati u obuci početnih kategorija. Takođe učestvuju i u prodaji ronilačke opreme i pripremi i vođenju ekskurzija i putovanja.
Naravno, iako je ova kategorija prva profesionalna kategorija u rekreativnom ronjenju, neki ronioci žele da svoje znanje i iskustvo sačuvaju samo za sebe, ne znaju i neće da prenesu na mlađe ronioce, a isto tako ne žele da se afirmišu i postanu profesionalci, oni rone za sebe, za svoju dušu.
